Zeilen op de Oostzee - Verhaal 6 - Het Göta kanaal: an de oostkust naar de westkust van Zweden

ZEILEN OP DE OOSTZEE: DUITSLAND, DENEMARKEN ZWEDEN OOSTKUST, GÖTAKANAAL, ZWEDEN WESTKUST

Scrol helemaal naar beneden voor de andere 8 reisverhalen

Zie ook de foto's en de video u

Het Götakanaal

Het kanaal en de sluiscomplexen, met oude kleine sluisjes, zijn begin 1800 door militairen aangelegd. Het loopt van Mem, aan de oostkust van Zweden, vlak onder Stockholm,via een aantal meren  tot het grote Vänernmeer. Het geheel wordt in stand gehouden ten behoeve van het toerisme: motor-,  zeilboten  en een aantal klassieke passagiersschepen uit begin 1900 varen hier alle dezelfde route in de ene of de andere richting. Je betaalt stevig voor de doorvaart. Wij betaalden met onze bescheiden 9 meter  600 euro, maar het is inclusief alle havengelden onderweg. Eindelijk hebben wij ook eens een ‘all inclusive’. Na het Vänernmeer zijn we via het Trollhättakanaal, waar ook vrachtschepen varen,  via enkele moderne sluizen door gegaan naar Göteborg, aan de westkust van Zweden.  Totale afstand dwars door Zweden is 210 zeemijl. Je stijgt en daalt via de 64 sluizen 93 meter.

 Dag 69 Van Mem naar Söderköping, 3 zeemijl (en 3 sluizen), 2 uur, zomers, 29 graden.

Na diesel te hebben getankt pakken we de eerste drie sluizen en tuffen  we door het Götakanaal.  De sluizen worden bediend door leuke en spraakzame (!!!)  studenten-sluiswachters (alle overige Zweden communiceren echt helemaal niet). 

Dag 70 nemen we 12 sluizen tot de spoorbrug van Norsholm; die draait net (18.01 uur) niet meer. We lopen naar het dorp, ontmoeten leuke NL zeilers in een restaurant. We eten samen.

Dag 71 kunnen we gelukkig weer even zeilen over het Roxenmeer. Aan het einde van het meer, in Berg,  meren we om 13:30 af aan de voet van de 7-sluistrap. We kunnen de volgende dag pas naar boven. De Diana, een passagiersschip (zie video) komt naar beneden zakken en houdt de zaak op.  Oké, we hebben geen haast. Alle tijd om kleren in de wasmachine en droger te stoppen (all inclusive!).

Dag 72. Naar Borensberg. Na in anderhalf uur de trap van 7 sluizen gedaan te hebben, volgen nog 4 dubbele sluizen en 1 enkele sluis, totaal 16 dus. Wel een belevenis zo’n sluistrap. Een van ons begeleidt op de kant, de ander moet met de lier een lange lijn van voren steeds strak houden terwijl het water met kracht de sluis in kolkt en je snel stijgt. De rollen wisselen we steeds af. Het is al snel routine. We schutten steeds met een Deens zeiljachtje en een klassieke Zweedse motorboot uit 1938. We hebben zowaar wat kontakt.

Dag 73 Borensberg – Motala, Verder over het meer Boren. In Borenshult weer  een 5 traps sluis omhoog en we zijn in Motala aan het Vätternmeer.

Dag 74 Het Vätternmeer. We zijn weer even van het kanaal af. Over het Vättermeer varen we naar het historische stadje Vadstena, met het aan de haven gelegen Vadstena-slot.

Dag 75 We steken het meer over naar Karlsborg, waar het kanaal weer verder gaat.

Dag76 naar Toraboda In Forsvik gaan we voor het laatst omhoog en bereiken het hoogste punt: het Vikenmeer, 93 meter boven zeeniveau. We zoeken onze weg door dit met veel rotsen bezaaide meer. We zijn alleen en de omgeving is sprookjesachtig mooi. Smalle doorgangen en weer ruimer water. Verder op het meer kunnen de lappen omhoog en we lopen in vlagen even 6 knoop. Lekker. In Tatorp schutten we voor het eerst omlaag. Het is heet. Eén onweersklap, helaas geen lekkere bui.

Dag 77 Toraboda – Sjötorp. Het is heet. Met één boot voor ons tuffen we van sluis naar sluis, steeds omlaag. Schutten omlaag gaat gemakkelijker. Het landschap verandert, lijkt hier even op de Morvan (Frankrijk).  In ruim 5 uur doen we 16 sluizen. In Sjötorp leggen we aan in de havenkom.

Dag 78 Vänernmeer, naar Mariestad. Minder warm. Om 9:00 liggen we als eerst voor de drie laatste sluizen van het Götakanaal. In totaal legden we 102 zeemijl (190 km) af. We dalen af naar het Vänernmeer, het grootste meer van Zweden, 6x het IJsselmeer. We zeilen naar Mariestad, 11 zeemijl verder, aan de oever van het meer en meren in het stadje af.

Dag 79 We wachten vandaag tot de wind draait naar noord, we willen zeilen! We hebben even leuke NL buren in de haven, die hun boot permanent hier in Zweden hebben liggen. Pas om 16 uur vertrekken we en zeilen we door een klippengebied naar Slot Läcko, dat we in de schemering bereiken.  Om 22 uur laten we het anker zakken aan de voet van dit slot.

Dag 80 Over het Vänernmeer naar Vänersborg. Er is goede wind! Om 8 uur anker op en door de prachtige scheren varen we tot de vuurtoren aan de rand van een ander deel van het Vänernmeer. Vanaf dat punt tot Vänersborg kunnen we in diep water in een ruk, met een mooie bakstagwind en de gennaker als spinnaker getrimd, zeilen. Perfect!  In Vänersborg varen we het Trollhättakanaal, nog 43 zeemijl (80 km) te gaan tot Göteborg. In Spikön meren we ’s avonds laat en moe aan de kade bij een restaurant aan, waar we lekker eten. Voor de verandering regent het sinds maanden.  Lekker!

Dag 81 Trollhättakanaal tot Kungälv. Mooi weer. Op de motor tuffen we verder. Beetje saai, behalve de enorme sluizen, waaronder een drietraps, 3x7 meter omlaag. Hier zit ook beroepsvaart. We zien een paar coasters uit Delfzijl. We meren af aan een zijtak bij een burcht.

Dag 82 Laatste stuk Trollhättakanaal tot Göteborg. Het zit er bijna op, slechts 10 zeemijl. Saaie tocht langs deels vergane industrie. Vlak voor Göteborg wordt het interessanter, het licht verandert ook: we naderen zee. We vinden een plek in de passantenhaven in het centrum, vlakbij de enorme viermaster. Leuk weer in een grote en voor ons nieuwe stad.

Het gehele traject van onder Stockholm naar Göteborg dwars door Zweden zit er op.

Reddingsactie in Kungälv

Als we in een zijtak van het kanaal invaren ligt een Duits motorjacht midden in de vaart. De bemanning gebaart ons wild dat we terug moeten. We kijken op de kaart: als je maar stuurboord houdt kun je verder. Dat hebben die Duitsers nou net niet gedaan en zij liggen scheef op een rots net buiten de tonnenlijn. Het is een huurboot…… met Duitsers…… Even verder leggen we aan en we roepen de Duitsers via de marifoon kanaal 16 op. Eindelijk kunnen we ook eens redders in nood zijn.  Ja, hulp willen ze wel. Met ons 18 pk-tje is er geen beginnen aan. We vragen de zwaarste motorboot aan de steiger, een Grand Banks, of hij wil helpen het schip los te krijgen. Michel met lange lijnen mee aan boord. Maar welke richting we ook trekken, het schip draait wel wat maar wil niet van de rots af. Jammer. Later komt de reddingsdienst met een lullig rubberbootje kijken. Die kunnen ook niets uitrichten. De volgende morgen varen we weer vlak langs het schip en wij wensen de opvarenden schnelle Hilfe.

 Was het Götakanaal leuk?

Ja, het was bijzonder en op sommige trajecten erg mooi, op andere stukken saai. Bijzonder om zo dwars door Zweden te trekken. En bijzonder om 64 sluizen te doen. Je boot wordt een berg over getild.  Voor één keer was dit leuk om te doen. Wij houden van de vrijheid van het zeilen, hier zit je toch wat in het keurslijf van de route en moet je het grootste deel op de motor, maar dat wisten we. 

Na 82 dagen

We hebben het nog steeds erg naar onze zin. Leven aan boord is zo vanzelfsprekend. Als je ’s morgens wakker wordt vraag je je soms af waar je bent.  Ook weten we niet beter dan dat we elke dag heerlijk zomerweer hebben, nu 79 dagen aan een stuk. Gevolg is wel vaak weinig wind. 

We zijn veel op elkaar aangewezen. We ontmoeten weinig zeilers. Doordat je op de kanalenroute met andere boten opvaart en elkaar steeds weer tegenkomt ontstaat er soms zowaar een klein beetje kontakt met de Zweden en Denen. Dat contact is verder ver te zoeken. Er is geen enkele belangstelling voor je als buitenlander. We zijn er aan gewend. De pilot  (Rene Vleut  - Vaarwijzer Oostzee) klaagt er ook over. Het lijkt dus niet aan ons te liggen, wij schrikken niet bijzonder af. Met de weinig  NL’ers die we tegen komen en ook wel met Duitsers hebben we gemakkelijk  contact.

 Aan boord functioneren alles systemen zoals het moet.

Morgen gaan we weer zee op, de ruimte tegemoet, heerlijk.