Zeilen op de Oostzee Verhaal 9 Slot: naar huis

6 september 2018

ZEILEN OP DE OOSTZEE: DUITSLAND, DENEMARKEN ZWEDEN OOSTKUST, GÖTAKANAAL, ZWEDEN WESTKUST

Verhaal 9: Slot, naar huis

Scrol helemaal naar beneden voor de andere 8 reisverhalen

Zie ook de foto's en video's

We zijn op weg naar huis. Zoals de hele reis naar en op de Oostzee willen we ook tijdens de terugtocht alle tijd hebben om te scharrelen, te blijven hangen als we daar zin in hebben en ons geen zorgen maken als we verwaaid liggen en niet verder kunnen. 

De route die we te gaan hebben:  na het Noord Oostzee kanaal (NOK) de Elbe monding uit en door de Duitse Bocht (het meest beruchte stuk, soms lig je in Cuxhaven een week te wachten voordat het kan), langs de 7 Duitse Waddeneilanden naar NL. Dat kan bovenlangs overzee. Je moet dan liefst de ebstroom (oost > west) mee hebben. Of je vaart onder de eilanden door over het wad, over de wantijen (de droogvallende hoge gedeeltes van het wad onder het midden van de eilanden). Daar kun je alleen met hoogwater overheen. Je moet dus goed timen.  Als je schip daarvoor al geschikt is. De meeste boten steken daarvoor te diep. Met onze kimkieler kan dat wel.

We hebben het nog altijd heel erg naar ons zin op ons bootje en plezier in het nu westwaarts trekken. We kicken beiden ieder keer als we lekker zeilen en de boot mooi loopt en genieten van de landschappen, de luchten en het licht, vooral op het wad en met dit wisselvallige weer.

Dag 111  (vrijdag 17 augustus) Noord Oostzee kanaal (NOK) eerste 60 km

We tuffen lekker door tussen de zeereuzen en bereiken om 17 uur een zijtak van het kanaal, het Giselaukanaal, met verderop een sluisje met aanlegplaatsen in het groen. Op de heenreis overnachtten we hier ook.

Dag 112  naar Cuxhaven

We vertrekken vroeg om 05:15  om op tijd in Brünsbüttel te zijn om te kunnen profiteren van de  stroom naar Cuxhaven. Eerst moeten we nog  40 km motoren naar Brunsbüttel. Als we het kanaal uit zijn hebben we dus te maken met het getij op de Elbe. Om 9:45 worden we vlot geschut in Brunsbüttel. Met een pittige wind kruisen we met een forse stroom mee over de Elbe naar Cuxhaven. We gaan hard, max 9,3 knoop (bewijsmateriaal zie foto). Om 13:40 liggen we in de haven.

Dag 113 Cuxhaven -  Wangerooge, 42 zeemijl, 9  uur. ZZW draaien ZW 4 tot 5, bewolkt

We hebben helaas te maken met een aanhoudende westelijke stroming van de wind, terwijl we naar het westen moeten.  Op de heenweg was het precies andersom! Maar vandaag is er een gaatje in de heersende windrichting. Met ZZW wind 4/5 jagen we over de Elbe monding (richting WNW) . We moeten daarna meer westelijk  door de Duitse Bocht. We willen naar het meest oostelijke eiland Wangerooge. Goed getimed spoelen we na de kentering het lastige zeegat van Wangerooge in.  De boeien in dit zeegat liggen al weer heel anders dan op de zeekaart 2018. Altijd link hier. Maar Lekker om weer in waddensfeer en op getij te zijn!

Dag 114 Wangerooge

We blijven een dag op dit eiland, wachtend op weer een windgat.

Dag 115 Van Wangerooge naar Spiekeroog, 11 zeemijl, 3 uur, weinig wind ZZW, zonnig en warm

Om 07:00 uur de haven uit om iets vóór HW over het wantij van Spiekeroog te komen. Voorbij het wantij gaat al gauw de ebstroom lopen, die ons meeneemt naar de haven. Het licht, de lucht, het waddenlandschap zijn prachtig hier.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Duitse Waddeneilanden

De Duitse eilanden verschillen van de Nederlandse :

-          Het zijn alle een combi van kuuroord en naturschutz. Er is geen  of nauwelijks boerenland. De eerste bebouwing is van rond 1900 t.b.v. het kuren.

-          De eilanden wandelen niet. Met Duitse Grundlichkeit heeft elke westpunt een zwaar betonnen zeewering. Meestal daarop een boulevard met veel vreettenten.  Borkum en Norderney zijn het lelijkst in dit opzicht. Juist en Spiekeroog liggen het dichts bij de sfeer van de Nederlandse eilanden.

-          De natuur is zwaar beschermd. Je mag er niet in, tenzij er een degelijk verhard pad loopt.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Dag 116 Van Spiekeroog naar Juist, 37 zeemijl, 12:45 uur, Z3 later ZW draaiend NW weinig wind, zon

Er is weer een gunstig windgat! Om 7:00 weg want we willen twee wantijen halen om twee eilanden verder te komen, naar Baltrum; dat is het plan. Echter bij het voorliggende eiland Langeoog besluiten we door het zeegat de zee op  te gaan en in één keer naar Nordeney te zeilen, twee eilanden verder.  Als we vanuit zee het zeegat van Nordeney  met inmiddels laagwater inzeilen, bedenken we dat we ook naar het eiland Juist, nog weer een eiland verder, kunnen komen. Dan moeten we tijstoppen om onderlangs meer water te hebben. De haven van Juist ligt namelijk midden onder het eiland op het hoogste punt. We ankeren op het wad. We bellen de havenmeester van Juist en die geeft aan dat we vanaf twee uur vóór HW Juist de haven wel inkomen. Na anderhalf uur tijstoppen gaat het anker weer op en via de boeien en prikken (stokken langs de rand van de geul) bereiken we de haven. Onderweg zien we Nederland liggen: de (industriële) Eemshaven bij Delfzijl. 

Dit was een geweldige zeildag en we zijn ontzettend opgeschoten naar het westen!

Dag 117 en 118 Verwaaid op Juist. “De stront waait van de dijken”-weer.

We kunnen niet verder , het waait hard. Twee dagen vermaken we ons op Juist. Prettig eiland, Schiermonnikoog sfeer, geen auto’s, alles met paard en wagen. De haven valt helemaal droog bij laag water.

Dag 119 naar Borkum

’s Morgens is er een opklaring met minder wind en die benutten we om een sprongetje naar  Borkum te maken. Om 13:00 zijn we er. Door regenbuien  en felle opklaringen fietsen we over het eiland naar het dorp met de lelijke boulevard, maar met mooi uitzicht op de zee, Rottummeroog en Rottummerplaat.

Dag 120 naar Groningen, 9 ½ uur, WZW 4/5, zon

Voor de komende dagen zien we geen windgat om naar Schiermonnikoog of verder  te komen. De route over het wad langs Groningen is hier lastiger (twee wantijen). Maar het kan ook binnendoor, via Delfzijl, Groningen, het Reitdiep  en het Lauwersmeer.  Dat doen we. De tocht naar Delfzijl over de Eems in ZO richting, met veel stroom mee  en goede WZW wind is een feestje. Daarna is de party over, tuffen over het Eemkanaal tot we om 16 uur vastmaken in Groningen en lekker de stad in gaan, café in en voor het eerst weer een Hollandse  krant vasthouden.

Dag 121 naar het Lauwersmeer

De volgende dag tuffen en af en toe zeilen we over het riviertje het Reitdiep naar Zoutkamp en het Lauwersmeer op. Er staat veel wind. We maken vast aan een steiger van een beschut eilandje.

Dag 122 Schiermonnikoog

Om 8:30 zeilen we over het Lauwersmeer naar de zeesluis. We worden vlot geschut en met een milde ZW wind zeilen we eerst met wat stroom tegen, dan stroom mee naar het mooiste van alle Waddeneilanden. Heerlijk waddentochtje. De timing is weer perfect: ruim een uur voor hoog water beginnen we aan de botttle neck:  het kronkelige geultje naar de haven van Schier. (In mei konden we er niet in door doodtij en verlaging door oostenwind).  Het is lekker rustig in de gezellige haven. We liggen direct aan de steiger. Op naar hotel Van Der Werff voor bier en krant. Lekker een paar dagen Schier!  

Dag 123 en 124 Schiermonnikoog

Een paar dagen heerlijk op Schier. Het is ook nog een ‘fairtrade gemeente’, staat op een bord bij de ingang van het dorp. Zeker het gevolg van de burgemeester Ineke van Gent, Groen Links. Het is uiteraard verre van een fairtrade gemeente. We wandelen twee dagen het hele eiland rond, een keer west en een keer oost. Het is een pareltje, mooiste eiland van de gehele waddenkust. Het gilde van projectontwikkelaars is hier vakkundig buiten het eiland gehouden.

Koffie bij Hotel van der Werff (nog altijd 80 cent) of cappuccino bij Graaf Benstorf?

Dag 125  Droogvallen op het Pinkewad,  N 2 tot 3, mooi weer, mooie luchten

Twee uur voor HW is er genoeg water om de haven uit te komen. We krijgen een hand van de havenmeester (het is de ouderwets-gezelligste waddenhaven) en we gaan. Om westwaarts te komen moeten we twee wantijen over. Het eerste wantij bereiken we precies met HW. Dat is een risico, want het loopt de komende dagen tegen doodtij aan (elke dag minder water)en het wordt oostenwind (verlaging  van het waterpeil). Als we nu met HW vastlopen lopen we het risico twee weken vast te zitten tot het volgende springtij (meer water). Het is spannend om zo over de geul  van het wantij te varen. Eén stuurfout of één boei missen kan ‘fataal’ zijn. Als we erover heen zijn halen we ‘opgelucht adem’. We zeilen door naar het tweede wantij. Het is nu 1 tot 2  uur na HW, dus al minder water en daarmee zonder risico. Als we nu vastlopen komen we het volgende hoogwater altijd los.

We willen op het Wad overnachten, dus varen we voorbij dit tweede wantij de geul uit, de plaat op totdat we de bodem raken. Anker uit en even later zet het schip zich vast en staan we als een huis. Twee uur later stappen we het Wad op, zoeken  naar mossels (niet aanwezig) en maken de romp schoon van de aangroei.  Het is altijd een feestje om hier in alle eenzaamheid te staan.  ’s Nachts drijven we weer een paar uur aan het anker en vallen weer droog. We slapen er doorheen.

Dag 126 (zaterdag  1 september) Naar Ameland, weinig wind, 15:50 – 17:40, mooi weer

Om 12 uur begint te boot te hopsen op het zand en om 12:30 drijven we weer, 2 uur voor HW. We wachten tot even na hoog water, zodat we de ebstroom mee hebben naar Ameland.  Met meer stroom dan wind sukkelen we naar de haven van Ameland.

Dag 127 Ameland – Terschelling, O2, prachtig weer, 10:00 -  16:45

Een van de mooiste waddentochtjes, vlak langs de zeehonden op de plaat bij de Blauwe Balg,  onder Terschelling langs en de zo mooi gelegen natuurlijke haven van West Terschelling aanlopen (haven, dorp, duin, vuurtoren – een prachtig romantisch plaatje) . Altijd leuk om weer op Terschelling te zijn. We borrelen en eten bij ‘de Walvis’ ter afsluiting van de Wadden.

Dag 128 (maandag 3 september) Naar zoet water: Kornwerderzand, IJsselmeer ONO 2 > 4, prachtig weer. 8:00-11:45 / 17:30 – 19:30

Als besluit worden we getrakteerd op een heerlijke zeiltocht van Terschelling via het Schuitegat (na ruim 30 jaar verzanding heeft de natuur besloten dit gat weer te verdiepen) Vlieree, Vliesloot, Blauwe Slenk en Pollendam naar Harlingen. Na boodschappen en bezoek aan de stad - en ontmoeten van vriendin Tsjitske die toevallig net in Harlingen was - besluiten we toch met de goede wind vandaag door te gaan naar de Lorentzsluizen, naar het IJsselmeer; via de Boontjes met stroom mee. Om 19:30 worden we als enige schip geschut naar het IJsselmeer.

Hiermee eindigt dit reisblog. We gaan nog een paar dagen Friesland in, kleinkind Oscar vaart met zijn ouders nog een weekendje mee en vervolgens zakken we verder af naar de thuishaven. Woensdag 12 september denken we thuis te zijn.

Het is allemaal erg goed gegaan

We hebben de gehele reis geen technische problemen of averij gehad, met uitzondering van een probleem met de motor aan het begin van de reis, wat op zich erg vervelend was, maar wat helemaal is opgelost met een nieuw onderdeel. Het bootje deed het ontzettend goed. Ons plezier met en trots op het bootje is toegenomen. Het is qua maat en mogelijkheden precies goed voor ons, we kunnen overal heen en we kunnen er prima  op wonen.

We zijn een paar dingen aan het water kwijtgeraakt:  een telefoon, een stappenteller – horloge, een petje, een zonnehoed, een hardloopbroek (van de reling gewaaid);  dat is alles.

Het was een geweldige ervaring! We wilden al heel lang gedurende een echt lange periode zeilen, de tijd hebben, leven met de wind. Je geeft je over aan een zee van tijd, aan een simpel doel en aan een simpel bestaan met een zich steeds herhalend ritme. Als je niet van zeilen houdt misschien een saai bestaan. Het steeds weer verder gaan, nieuwe wateren, nieuwe kusten en landen maakt het enerverend, maar het goed en lekker zeilen op zich is voor ons iedere keer ook weer een kick. Die combi maakte deze periode voor ons heel bijzonder!

Dank voor jullie belangstelling en reacties. We kijken ernaar uit om iedereen weer te ontmoeten!

Mieke & Michel

Foto’s